Urząd skarbowy posiada szerokie uprawnienia do kontroli rachunków bankowych podatników, które wprowadzono w życie od lipca 2022 roku. Kontrola ta może być przeprowadzana bez wiedzy i zgody posiadacza konta. W ramach swoich kompetencji, urząd może żądać od banków informacji o liczbie rachunków, saldach, wpłatach i wydatkach klienta. Nie jest wymagane uzasadnione podejrzenie ani powiadomienie podatnika o prowadzonej kontroli, co wzbudza kontrowersje i dyskusje na temat prywatności i praw obywatelskich.
Powiadomienie podatnika o analizie konta
Podatnik nie jest informowany o działaniach urzędu skarbowego związanych z analizą jego konta bankowego. Dopiero w przypadku wykrycia nieprawidłowości, na przykład niezgłoszonych przychodów, podatnik może zostać wezwany do wyjaśnień. Urzędy skarbowe nie muszą uzasadniać swojego żądania informacji, co pozwala na szerokie wykorzystanie tego narzędzia do monitorowania przepływów finansowych.
Możliwość zablokowania konta przez urząd skarbowy
Urząd skarbowy ma możliwość zablokowania konta bankowego podatnika, jeżeli istnieją uzasadnione obawy co do wykorzystywania tego konta do celów przestępczych, takich jak wyłudzenia podatkowe, czy unikanie płacenia zobowiązań podatkowych. Blokada może trwać od 72 godzin do nawet 3 miesięcy, w zależności od szacowanego ryzyka i skali potencjalnego zagrożenia. W przypadku zablokowania konta, podatnik ma prawo wniesienia zażalenia na tę decyzję oraz skargi do sądu administracyjnego.
Podsumowanie
Poszerzenie uprawnień urzędu skarbowego w zakresie kontroli rachunków bankowych ma na celu skuteczniejsze zwalczanie oszustw podatkowych oraz unikania opodatkowania. Jednakże, brak precyzji w przepisach oraz możliwość kontroli bez powiadomienia zwiększa ryzyko nadużyć i stanowi wyzwanie dla ochrony praw obywateli. Dla podatników oznacza to konieczność dokładniejszego zarządzania własnymi finansami i być może, w przypadku kontrowersji, konieczność korzystania z pomocy prawnej.
Beata Banasiak
Ekspert finansowy
